Literatura faktu

Reportaż

Literatura non-fiction w ostatnim czasie cieszy się niebywałą popularnością. Świat beletrystyki nie jest obecnie tym, który dominuje wśród literackich wyborów. Z różnych przyczyn czytelnicy coraz częściej rezygnują z wyboru prozy fikcjonalnej, a decydują się na reportaż, biografię lub książkę historyczną. Niewątpliwie królem na półce prozy non-fiction jest reportaż.

Co sprawia, że reportaż jest tak fascynujący? To gatunek z pogranicza publicystyki, literatury faktu i literatury pięknej, co sprawia, że może kumulować w sobie najlepsze cechy tych podgatunków. Być może to sprawia, że ilość nowości wydawniczych z tego gatunku wciąż rośnie, a i zainteresowanie utrzymuje się na wciąż wysokim poziomie.

Rodzaje reportaży

Istnieją różne rodzaje reportaży. Najbardziej znany jest chyba reportaż podróżniczy, którego polskim niedoścignionym mistrzem był Ryszard Kapuściński. Reportaże podróżnicze pozwalają na poznanie obcych kultur bez wychodzenia z domu. Możemy eksplorować nowe lądy i odkrywać nieznane kultury dzięki opisom podróżników. Innym gatunkiem reportażu jest reportaż społeczno-obyczajowy, który obrazuje sposób życia ludzi, czasem uświadamia o istnieniu różnych patologii życia społecznego. Trudno wskazać cechy dobrego reportażu, ale jedno jest pewne: warto szukać tych najbardziej udanych. Na pewno dobrze i interesująco prowadzona narracja, ciekawy temat i wiarygodność to podstawa. Każdy reportaż powinien zbliżać nas do wydarzeń, które opisuje.

Pamiętniki i dzienniki

Tak jak wciąż nie maleje zainteresowanie biografiami, wciąż atrakcyjne są wydawane cały czas wywiady czy pamiętniki i wspomnienia znanych osób. Tak jak na ogół zdajemy sobie sprawę, że każda, nawet najlepsza powieść oparta jest wyobraźni autora, tak też dużo większe wrażenie robi na nas oryginalna kartka z pamiętnika znanej osobistości.

Na ogół zdajemy sobie sprawę, że wydany dziennik czy pamiętnik pozostaje edytorsko opracowany, a nierzadko przeszedł nawet autoryzację autora, to i tak przekaz tego typu wydaje nam się bliższy i dużo bardziej wiarygodny niż najlepsza nawet powieść czy biografia. Czytając tego typu literaturę możemy mieć bezpośredni ogląd opisywanych wydarzeń i patrzeć na nie oczyma uczestnika. To spojrzenie pozwala poznawać historię nie z perspektywy wielkich narracji, ale uczestnika wydarzeń. Literatura faktu pokazuje całą różnorodność świata w jej pełni. Przekaz, który otrzymujemy, jest niemal z pierwszej ręki, bo mówią do nas albo uczestnicy, albo obserwatorzy opisywanych wydarzeń.